Nie wierz we wszystko, co widzisz w internecie. Jak weryfikować informacje w erze AI?

WERYFIKOWANIE INFORMACJI

W odpowiedzi na Wasz szeroki odzew w temacie weryfikacji informacji, przygotowaliśmy krótki artykuł dla każdego, który pomoże Wam i Waszym bliskim lepiej uchronić się przed wpływem nieprawdziwych informacji.

Zalew informacji? Dziś to już nasza codzienność. Dzień w dzień przewijamy dziesiątki newsów, nagłówków, postów, często kierując się skrajnymi emocjami, ciekawością poznania prawdy, która została wzbudzona w umiejętny sposób.
Klik tu, spojrzenie tam. Twoja uwaga została już zaangażowana. Tworzysz post, wyrażasz opinię, ale czy słuszną?
Dziś, gdy treści tworzy nie tylko człowiek, ale też AI, umiejętność skutecznej, błyskawicznej weryfikacji tego co wyświetla się na ekranie telefonu, komputera, tabletu stała się fundamentem sposobu na oddzielenie faktów od fikcji. 

JAK TO ROBIĆ
W paru prostych krokach pokażemy Ci co możesz zrobić, żeby lepiej uchronić się przed nieprawdziwymi informacjami.

Zasada ponad wszystko. Nie działaj impulsywnie. Manipulacja zawsze jest oparta na wywoływaniu emocji, często skrajnych, wtedy tracisz czujność.

Podstawowe metody weryfikacji informacji

  • Sprawdzenie wiarygodności źródła i autora
    Pierwszym kluczowym krokiem w weryfikacji jakiejkolwiek informacji jest dokładne zbadanie jej źródła i autora. 
  • Porównanie informacji z różnych niezależnych źródeł (Cross-checking)
    Staraj się wyszukać w innych źródłach informację, którą poddajesz weryfikacji. Jeśli wiele niepowiązanych źródeł potwierdza te same informacje/zdarzenia, znacznie zwiększa to prawdopodobieństwo ich prawdziwości.   
  • Patrz na datę publikacji i aktualność informacji
    Upewnij się, że informacje, na których się opierasz, są aktualne i podkreślają datę publikacji. 
  • Wykorzystaj zasadę 5W1H (Kto, co, gdzie, kiedy, dlaczego)
    Jeśli podczas weryfikacji informacji postarasz się odpowiedzieć na te podstawowe pytania, zdecydowanie zwiększysz swoją odporność na wpływ nieprawdziwych informacji. Odpowiedzi te również będą pomocne przy zrozumieniu kontekstu oraz dostrzeżeniu luk i niespójności w analizowanej informacji. 

CO JESZCZE SPOTKASZ NA SWOJEJ DRODZE

Manipulowanie informacjami często będzie realizowane po przez;

- ukrywanie/nie publikowanie źródeł wiedzy
- fałszowaniem ujawnionych źródeł wiedzy
- korzystaniem z fikcyjnych kont w mediach społecznościowych – jako źródeł informacji
- powoływanie się na nieistniejących ekspertów
- publikowanie fikcyjnych zdarzeń
- powoływanie się na media/portale informacyjne o niskiej wiarygodności
- tworzenie portali informacyjnych opartych w całości na fałszywych informacjach
- Deepfake – angażowanie AI do generowania fikcyjnych obrazów wideo
- wykorzystywanie botów w kampaniach dezinformacyjnych
- trollowanie
- wzmacnianie polaryzacji wśród opinii publicznej po przez wpływ na emocje odbiorców
- przedstawianie wyrwanych z kontekstu wypowiedzi
- wywoływanie poczucia w odbiorcy, że nieprawdziwa informacja ma szerokie poparcie społeczne
- powoływanie się na fikcyjne badania/opracowania naukowe
- budowanie przekazu na narracji „ukrytej prawdy”


STRONY POMOCNE W WERYFIKACJI INFORMACJI

https://demagog.org.pl/ 

https://konkret24.tvn24.pl/

https://demaskator24.pl/

https://www.antyfake.pl/

https://toolbox.google.com/factcheck/ 


PODSTAWOWY SŁOWNIK POJEĆ ZWIĄZANYCH Z DEZINFORMACJĄ 

Dezinformacja – celowe i świadome rozpowszechnianie fałszywych, mylących lub zmanipulowanych informacji w celu wprowadzenia odbiorców w błąd, zmiany ich przekonań, poglądów lub zachowań. Dezinformacja często służy osiągnięciu korzyści politycznych, społecznych lub ekonomicznych

Misinformation – niezamierzone rozpowszechnianie nieprawdziwych lub niezweryfikowanych informacji. Osoby przekazujące te treści nie mają zamiaru wprowadzać w błąd, ale powielają fałszywe informacje z powodu braku wiedzy lub nieświadomości

Malinformation – udostępnianie prawdziwych informacji w sposób szkodliwy, z zamiarem wyrządzenia krzywdy osobie, grupie lub organizacji. Przykładem może być publikacja prywatnych danych w celu zaszkodzenia komuś (tzw. doxing). 

Fake news – fałszywe wiadomości, często sensacyjne, tworzone i rozpowszechniane w celu wprowadzenia odbiorców w błąd, wywołania określonych emocji lub osiągnięcia korzyści (np. zwiększenia ruchu na stronie). 

Manipulacja – celowe działania mające na celu wpływanie na zachowania, poglądy lub decyzje odbiorców poprzez zniekształcanie przekazu, selekcję informacji lub stosowanie technik perswazyjnych45.

Astroturfing – sztuczne kreowanie pozorów spontanicznego poparcia społecznego dla określonej idei, produktu lub osoby, często poprzez fałszywe konta lub zorganizowane akcje w mediach społecznościowych.

Deepfake – technika tworzenia realistycznych, ale fałszywych materiałów audio-wideo
z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, służąca m.in. do manipulacji wizerunkiem osób publicznych.

Boty społeczne (social bots) – zautomatyzowane konta w mediach społecznościowych, wykorzystywane do masowego rozpowszechniania określonych treści, często w ramach kampanii dezinformacyjnych.

Trolling – celowe prowokowanie lub wprowadzanie zamieszania w dyskusjach internetowych, często w celu eskalacji konfliktów lub rozprzestrzeniania dezinformacji.

Mikrotargeting – precyzyjne kierowanie przekazu do wyselekcjonowanych grup odbiorców na podstawie analizy ich danych i zachowań, wykorzystywane m.in.
w kampaniach dezinformacyjnych.

Propaganda – systematyczne działania komunikacyjne mające na celu kształtowanie opinii publicznej zgodnie z określonymi interesami, często poprzez manipulację faktami lub emocjami.

Jeśli nasza praca niesie dla Ciebie wartość a do tego interesują Cię tematy takie jak weryfikacja informacji, wykorzystanie sztucznej inteligencji w edukacji czy po prostu lepsze zrozumienie, jak działa AI to zostań z nami na dłużej.

Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz, czy szukasz sprawdzonych źródeł
i inspiracji, znajdziesz tu treści, które pomogą Ci świadomie poruszać się w świecie nowoczesnych technologii i informacji.


Współautorem posta jest: Jakub Karmowski

Komentarze